I. Mục tiêu : HS có thể :
- Hiểu được các tác hại của BLQĐTD
- Biết cách phòng tránh BLQĐTD
II. Tài liệu, phưong tiện :
- Bảng thông tin tác hại của các BLQĐTD
- Phiếu bài tập về hậu quả của BLQĐTD
- Câu hỏi thảo luận phát cho các nhóm
III. Các hoạt động :
Giới thiệu bài
- Gv yêu cầu một vài HS kể tên và một số triệu chứng của BLQĐTD mà các em đã được giới thiệu ở lớp 6.
- Trong bài này các em sẽ tìm hiểu xem BLQĐTD có hại như thế nào và cách phòng tránh chúng ra sao.
Hoạt động 1 : Tác hại của BLQĐTD (30 phút)
Mục tiêu :
- HS hiểu được một số tác hại của các BLQĐTD
- HS biết có một số bệnh BLQĐTD không chữa khỏi tận gốc mà chỉ chữa được triệu chứng.
Cách tiến hành
Bước 1 : Làm việc theo nhóm nhỏ
- Gv phát cho mỗi nhóm một vài bảng thông tin về tác hại của các BLQĐTD và phiếu bài tập số 1 “Hậu quả của BLQĐTD”
- Cả nhóm cùng tham khảo thông tin về tác hại của BLQĐTD
- Dựa vào phần thông tin vừa tìm hiểu, HS thảo luận với nhau để trả lời các câu hỏi trong phiếu bài tập . Thư ký ghi lại kết quả làm việc của nhóm
Bước 2 : Làm việc cả lớp
* Chữa câu 1
- Gv lần lượt cho HS chữa từng ý trong câu 1
- Lưu ý : Sau khi đại diện của một nhóm đưa ra câu trả lời, GV nên hỏi xem các nhóm khác có ý kiến gì khác, Gv giải thích câu trả lời một cách ngắn gọn và chuyển sang câu tiếp theo. Sau đó GV tóm tắt lại ý chính, nêu bật hậu qủa của các BLQĐTD
Nếu như không được chữa trị, các BLQĐTD có thể gây ra những hậu quả trầm trọng, ví dụ :
- Gây ra chứng vô sinh cho cả nam giới và nữ giới
- Gây ung thư tử cung
- Gây chửa ngoài dạ con
- Nhiễm trùng toàn thân
- Trẻ sơ sinh bị dị tật, đẻ non (sinh thiếu tháng), thiếu cân hoặc bị lây các bệnh này do mẹ truyền sang
- Dễ lây nhiễm HIV
* Chữa câu 2 ;
- Gv chỉ định một số HS đọc bài làm của mình. Sau đó Gv nhấn mạnh
- Không phải tất cả các bệnh lây truyền qua đường tình dục đều có thể chữa trị được
- Đối với những bệnh do virút gây ra (mụn rộp sinh dục, sùi mào gà, viêm gan B, HIV …) là không chữa được. Trong đó HIV là nguy hiểm nhất
Tuy nhiên, đối với các bệnh : mụn rộp sinh dục, sùi mào gà có thể chữa được triệu chứng làm cho mụn chóng lành hoặc chữa bỏ sùi nhưng các bệnh này có thể tái phát, tiếp tục mọc mụn rộp hoặc sùi.
* Chữa câu 3
- Gv chỉ định một số HS đọc bài làm của mình. Sau đó GV kết luận
- Chỉ riêng bệnh viêm gan B là có thể phòng tránh bằng cách tiêm chủng vắc xin
* Kết thúc hoạt động này GV nói ;
BLQĐTD nguy hiểm vì chỉ cần ta có quan hệ tình dục với một người nào đó, dù chỉ một lần, ta cũng có thể bị lây bệnh. Bản thân ta lại truyền bệnh cho người khác
Hoạt động 2 : Phòng tránh BLQĐTD (30 phút)
Lưu ý : Gv nói với HS là những gì liên đến HIV sẽ học ở những bài khác
Mục tiêu
- Biết cách phòng tránh bệnh lây qua đường tình dục
Cách tiến hành :
Bước 1 : Làm việc theo nhóm
- Gv chi lớp thành 3 nhóm, phát cho mỗi nhóm một phiếu câu hỏi thảo luận, giấy khổ to, bút dạ.
- HS thảo luận theo nhóm và thư ký ghi kết quả vào giấy khổ to
Bước 2 :
- Gv yêu cầu đại diện các nhóm lên trình bày kết quả làm việc của nhóm mình. Các HS khác bổ sung . (Gv dựa vào đáp án để giúp HS trả lời đúng các câu hỏi thảo luận của các nhóm)
Kết luận :
Không quan hệ tình dục, sống thuỷ chung một vợ một chồng hay chỉ quan hệ tình dục với một bạn tình và sử dụng bao cao su đúng cách là những biện pháp tốt nhất để phòng tránh các bệnh lây qua đường tình dục
IV. Phụ lục :
1. Bảng thông tin về hậu quả của BLQĐTD nếu không chữa trị
(Dùng cho hoạt động 1)
Tên bệnh
Hậu quả - nếu không chữa trị có thể
Trùng roi
nam:Một số ít trường hợp có thể gây vô sinh
nữ:Nếu khi mang thai nhiễm trùng roi, có thể đẻ non hoặc đẻ con nhẹ cân
Lậu
nam:Có thể gây vô sinh
- nữ: Có thể gây vô sinh, chữa ngoài dạ con
+Có thể lây nhiễm vào mắt con trong lúc sinh, gây mù nếu không chữa
Chlamydia
- nữ:Hậu quả gây ra như bệnh lậu
- Riêng với bé mới sinh bị nhiễm có thể gây viêm phổi rất nguy hiểm
Giang mai
nam:Như đối với nữ
- nữ: Nhiều năm sau, có thể biến chứng vào tim, mắt, thần kinh …
- Có thể dẫn đến chết
- Có thể truyền cho bào thai, gây chết trong dạ con hoặc đứa con ra đời mắc bệnh giang mai bẩm sinh
Mụn rộp (do vi rút gây ra)
nam:Như đối với nữ
- nữ: Khi đã nhiễm không thể loại bỏ. Chỉ chữa được triệu chứng, có thể bị lại
Sùi mào gà (do vi rút gây ra)
nam:Như đối với nữ
- nữ:Khi đã nhiễm không thể loại bỏ. Chỉ chữa được triệu chứng, có thể bị lại
HPV gây ung thư (do virút rây ra)
nam:Có ít nguy cơ gây ung thư dương vật
- nữ:Khi đã nhiễm không thể loại bỏ. Chỉ có thể theo dõi để ngăn không cho tác hại có thể gây ung thư cổ tử cung
Rận mu
nam:Gây ngứa ngáy khó chịu
- nữ: Như đối với nam
Viêm gan B
- nam:Một số người bị viêm gan cấp tính
+Một số người nhiều năm sau bị xơ gan hoặc ung thư gan
- nữ:Như đối với nam ngoài ra có thể lây sang con khi sinh
2. Phiếu bài tập số 1 : (Dùng cho hoạt động 1)
Hậu quả của BLQĐTD
- Viết chữ Đ vào câu em cho là đúng, viết chữ S vào câu em cho là sai. Nếu không chữa trị kịp thời :
Tất cả các BLQĐTD chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà không gây hậu quả gì nghiêm trọng
Một số các BLQĐTD có khả năng gây vô sinh cho cả nam và nữ
Một số các BLQĐTD có thể làm cho người mẹ bị sẩy thai
Một số loại vi rút lây qua đường tình dục gây ung thư tử cung
Một số các BLQĐTD có thể làm hỏng mắt, tổn thương não hoặc phá huỷ gan
Một số các BLQĐTD có thể truyến từ mẹ sang cho con.
Các BLQĐTD làm tăng nguy cơ bị lây nhiễm HIV
Một số các BLQĐTD có thể gây chết người
- Có phải tất cả các BLQĐTD đều chữa được không ?
- Có thể phòng BLQĐTD bằng cách tiêm chủng không ?
3. Câu hỏi thảo luận phát cho các nhóm (Dùng cho hoạt động 2)
Nhóm 1
1)Nêu các cách phòng tránh BLQĐTD
2)Trong thời gian bị BLQĐTD có nên quan hệ tình dục không ? Tại sao ?
Nhóm 2
3)Trong quan hệ tình dục, việc phòng tránh BLQĐTD là trách nhiệm của ai ?
4)Một vợ một chồng (hay chỉ có một bạn tình) có phải là cách phòng tránh hữu hiệu không ? Tại sao ?
Nhóm 3
5)Có phải bao cao su giúp phòng tránh được tất cả các BLQĐTD không ?
6)Có BLQĐTD nào có thể phòng tránh bằng cách tiêm chủng không ?
4. Gợi ý đáp án : (dùng cho hoạt động 2)
Nhóm 1
Trả lời
Câu 1)
- Không quan hệ tình dục
- Thủ dâm
- Sống chung thuỷ một vợ một chồng (hoặc quan hệ tình dục với một bạn tình) với điều kiện cả hai đều chung thuỷ và không mắc bệnh từ trước
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục
Câu 2)
- Những người mắc BLQĐTD phải kiêng không quan hệ tình dục cho đến khi chữa khỏi. Vì để tránh làm bệnh nặng thêm hoặc lây thêm BLQĐTD khác, đặc biệt HIV và vì để tránh làm lây sang cho người khác
Nhóm 2
Trả lời :
Câu 3)
- Trong quan hệ tình dục, việc phòng tránh BLQĐTD là trách nhiệm của cả hai người. Vì nếu một trong hai người không có trách nhiệm sẽ làm lây cho người kia
Câu 4)
- Một vợ một chồng (hay chỉ có quan hệ tình dục với một bạn tình) chỉ là cách phòng tránh hữu hiệu, nếu cả hai người trong quá khứ, hiện tại và tương lai đều không có nguy cơ lây nhiễm
Nhóm 3
Trả lời ;
Câu 5)
- Bao cao su phòng tránh được hầu hết các BLQĐTD. Tuy nhiên, có một số bệnh như : rận mu, mụn sộp, sùi mào gà thì dù có dùng bao cao su vẫn làm lây bệnh cho người khác do sự tiếp xúc ở phần cơ thể không được bao cao su che phủ
- Tốt nhất trong thời gian đang trị bệnh không nên có quan hệ tình dục cho đến khi chữa khỏi hẳn hoặc chữa được triệu chứng (như đối với mụn, sộp, sùi ,….)
Câu 6)
- Chỉ riêng bệnh viêm gan B có thể phòng tránh bằng cách tiêm chủng vắcxin.
-------------------------------------------------------------------------------------------